Deze pagina is in onderhoud...

Wat houdt het voorschoolse educatie programma Uk & Puk in?

Een goede start is vaak bepalend voor de toekomst en alle kinderen verdienen een goede start op de basisschool. In de leeftijdsfase 0-6 jaar wordt de basis gelegd voor het verdere leven. Het is belangrijk dat in deze fase elk kind de kans krijgt zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. Dit gebeurt in de thuissituatie, op het kinderdagverblijf en op het peuterarrangement. Door al op jonge leeftijd (in de voorschoolse periode) activiteiten aan te bieden, wordt de kans kleiner dat een kind aan de basisschool begint met een eventuele ontwikkelingsachterstand. 

Op al onze locaties met kinderdagopvang werken wij met het programma van Uk & Puk. We bieden géén specifieke VVE-plaatsen, dat zijn kindplaatsen voor kinderen met een taalontwikkelings achterstand geindiceerd door het consultatiebureau en waarbij de gemeente 2 dagdelen betaald, naast dat ouders 2 dagdelen zelf afnemen. 
Wél werken we voor alle kinderen met onze keuzes uit Uk en Puk. Op de peutergroepen, ochtendgroepen en ook op de babygroepen ziet u dat in het programma terug. 

Bij dit programma hoort de handpop Puk. Puk is voor dreumesen en peuters een echt speelkameraadje en een allemansvriendje. Puk kan de kinderen veiligheid bieden en kan soms ook de schakel zijn tussen leidster en kind. Het programma biedt de kinderen speelse activiteiten die aansluiten op het dagelijkse leven van de kinderen. Puk maakt dezelfde dingen mee als de kinderen en leeft daarom in een herkenbare wereld. Met behulp van dit programma wordt er met de peuters gewerkt aan zelfstandigheid en zelfredzaamheid behorende bij hun leeftijd, waardoor ze op de basisschool een goede start hebben.
In het programma zitten de volgende ontwikkelingen:

  • Ontluikende geletterdheid, taalontwikkeling
  • Ontluikende gecijferdheid
  • Motorische ontwikkeling
  • Sociaal- emotionele ontwikkeling

Gedurende de ochtend worden 2 geleide activiteiten vanuit het thema aangeboden, afgewisseld met vrij spel en/of buitenspel en fruit eten en drinken.
Met Uk & Puk:

  • wordt via een duidelijk uitgewerkte methodiek gewerkt aan het bovenstaande
  • wordt veel aandacht besteed aan taalverwerving
  • wordt op een flexibele manier gewerkt: we passen thema’s aan aan de doelgroep en situatie op de kinderdagopvang zonder de doelen uit het oog te verliezen.

Het programma bestaat uit 10 thema’s en wordt opgedeeld in blokken van 6 weken. In elk blok wordt aandacht besteed aan een thema waarin de nadruk ligt op woordenschat (en de uitbreiding daarvan), taalvaardigheden, rekenprikkels, sociaal-emotionele, en motorische vaadigheden. Het programma biedt ruimte om de kinderen ook in het vrijspel te stimuleren in de ontwikkeling, maar ook met geleide activiteiten. Kinderen krijgen de mogelijkheid binnen het programma om op hun eigen ontwikkelingsniveau gestimuleerd/uitgedaagd te worden.

We werken met een doelgerichte planning

De thema’s van Uk & Puk staan in een themaplanning. Bij alle thema’s is aandacht voor de brede ontwikkeling van de kinderen. Kinderen worden gevolgd en gestimuleerd in sociale vaardigheden, de motorische, creatieve en cognitieve ontwikkeling. De jaarplanning dient als leidraad voor het activiteitenaanbod, we kijken steeds of een activiteit meer of minder aandacht nodig heeft en passen onze activiteiten daar op aan. Zo zijn we er zeker van dat alles aan bod komt, maar zijn hier wel flexibel in. De planning wordt steeds in het teamoverleg geëvalueerd en bijgesteld waar nodig.

Activiteiten gericht op taalontwikkeling

We sluiten steeds aan bij de belevingswereld van het kind waarbij taalontwikkeling en stimulering centraal staan. Tijdens vrijspelen stimuleren we dit door samen met de kinderen te spelen en daarbij het handelen en materialen te benoemen. Zo leren kinderen nieuwe woorden en krijgen inzicht in de zinsbouw. Daarnaast wordt voorgelezen en gezongen, stimuleren we de kinderen iets te vertellen in de kring en is er veel herhaling door vaste rituelen en bijbehorende liedjes of versjes. We kijken iedere dag even als vast ritueel naar het weer en de dag van de week. Zo is taal verweven met alle momenten zoals eten, buiten spelen, knutselen e.d. De materialen die bij het thema horen zitten in zelf samengestelde thema-kisten. Denk hierbij aan voorwerpen met een tekstlabel, wandplaten met afbeeldingen en woorden, teken-/kleurplaten rondom het thema of speelgoed om een themahoek mee in te richten.
Het taalaanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en wordt per kind op een gepast niveau aangeboden. Per thema starten we eenvoudig, waarna de moeilijkheidsgraad langzaam oploopt. Het aanbod verschilt dus per kind omdat we steeds kijken naar het ontwikkelingsniveau. Daar sluiten we bij aan en gaan we net dat stapje verder ontdekken. De pedagogisch medewerker zorgt daarmee dat de activiteiten voor alle kinderen uitdagend, stimulerend en aantrekkelijk zijn. Soms wordt daarbij gekozen met een groepje te werken, soms richt de pedagogisch medewerker zich juist tot 1 kind.

Responsief (taal-)gedrag pedagogisch mederwerkers.

De pedagogisch medewerkers kijken steeds goed naar het kind; wat wil, bedoelt of doet de peuter. Ze kijkt daarbij goed naar de signalen die het kind geeft. We noemen dat sensitief. Daarnaast reageert ze positief of die signalen op het niveau wat de peuter begrijpt, dat noemen we responsief. De pedagogisch medewerker heeft een luisterende houding, gaat in op wat het kind vertelt en gaat mee in wat het kind aan initiatieven laat zien. Door met interesse te reageren op wat de peuter bezig houdt voelt deze zich gewaardeerd, begrepen en serieus genomen; door het taalgebruik aan te passen aan het niveau van het kind op een responsieve manier wordt de ontwikkeling verrijkt.

Niveauverschillen tussen kinderen

Hoewel gewerkt wordt met een themaplanning en de methode Uk&Puk gevolgd wordt, is er aandacht voor de verschillen in ontwikkelingsniveau van de kinderen. Ieder kind heeft zo zijn eigen ontwikkelingsbehoefte. De pedagogisch medewerker daagt de kinderen steeds uit om een stapje verder te komen ten opzichte van zichzelf; die stapjes worden genoteerd in het observatie-instrument Pravoo of in de persoonlijke rapportage van het kind. In de thema planning staan de activiteiten voor de grote groep of kleine groepjes, kinderen die extra zorg nodig hebben werken binnen het thema aan hun eigen plan van aanpak.

Samen met ouders

Goede, pedagogisch verantwoorde kinderdagopvang is veel meer dan alleen het opvangen van kinderen op die momenten dat ouders andere bezigheden hebben en daarom hun kinderen toevertrouwen aan de opvang. Wij vinden het belangrijk dat er een goede communicatie tussen ouders en ’t Kasteeltje is. Dat begint bij uitvoerige informatie uitwisseling bij de inschrijving en intake. Wij laten zien waar we voor staan via het beleidsplan en informeren de ouders graag bij een rondleiding en intake-gesprek. Maar we willen ook graag zoveel mogelijk weten over het kind en de thuissituatie om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de wensen en verwachtingen van de ouders. Door een open communicatie willen we reële verwachtingen van de mogelijkheden creëren en zo goed mogelijk aansluiten bij het kind.

Peutervolgsysteem Pravoo

Om in kaart te brengen hoe de cognitieve ontwikkeling van de peuter verloopt, gebruiken we op de kinderdagopvang in de gemeente Sint-Michielsgestel en Vught het peutervolgsysteem van Pravoo. In het kort houdt het Pravoo-peutervolgsysteem in dat elk kind zijn of haar eigen ontwikkelingsboekje heeft met daarin in één oogopslag de gehele ontwikkeling van de peuter vanaf de binnenkomst tot de overgang naar groep 1 van de basisschool.
Het peutervolgsysteem is een gerenommeerd systeem waarmee de ontwikkeling van de peuter goed in kaart gebracht kan worden. Alle pedagogisch medewerkers hebben de cursus Pravoo gedaan om op de juiste wijze met dit instrument om te gaan. De score lijsten bestaan uit 9 hoofdcategorieën: Binnenkomst – Spelen – Werken – Kringactiviteiten - Sociaal-emotioneel gedrag - Taal - Motoriek - Zintuiglijke waarneming – Zelfredzaamheid. Heeft u vragen over het peutervolgsysteem dan kunt u altijd bij ons om nadere informatie vragen.
De observaties worden gedaan als uw kind 2 jaar, 3 jaar en 3 jaar en 10 maanden is. De scorelijst wordt gedurende het verblijf van uw kind door de vaste leidsters van de groep in samenspraak ingevuld.

Samenwerking met de basisschool & warme overdracht

Om een doorgaande lijn te borgen richting de basisschool is er zowel in Vught als in Sint-Michielsgestel regelmatig contact en afspraken over de doorgaande lijn in pedagogisch & educatief handelen, ouderbeleid &oudercontact, ontwikkeling, begeleiding en zorg. Op basisschool de Bolster in Sint-Michielsgestel proberen we de thema’s op elkaar af te stemmen met de dagopvang en gaan we bij elkaar kijken als er iets georganiseerd wordt. Grote evenementen als Sinterklaas, Kerst en andere vieringen doen we daar ook graag samen.
Er vindt op alle scholen een warme overdracht plaats. Dit betekend dat er over ieder kind vanuit de kinderopvang naar de basisschool gaat een gesprek plaats vindt tussen de leidster en/of pedagogisch coach en de interne begleider en/of onderbouwcoordinator van de school. Het initiatief hiervoor ligt bij de basisschool. De gegevens die we hebben op gedaan middels ons pravoo volgsysteem worden mondeling overgedragen aan de school. Mocht u dit als ouders niet willen dan moet u dit aan de leidsters van de groep doorgeven. Het pravoo observatieformulier wordt door u als ouder aan de basisschool overgedragen.